Üretim Yürütme Sistemi (MES) Enerji Yönetimi Modülü ile Verimli ve Sürdürülebilir Fabrika

Enerji maliyetlerinin hızla arttığı, sürdürülebilirlik ve karbon ayak izi baskısının yoğunlaştığı bir dönemde; üretim tesislerinin rekabet gücü artık yalnızca üretim hızına veya kapasitesine değil, enerjiyi ne kadar verimli kullandığına da bağlı. Bu noktada Üretim Yürütme Sistemi (MES) Enerji Yönetimi Modülü, enerji tüketimini görünür, ölçülebilir ve yönetilebilir hale getiren stratejik bir dijital bileşen olarak öne çıkar.

Centra’nın Enerji Yönetimi Modülü, üretim hatları, makineler, yardımcı tesisler (kompresör, kazan, soğutma grupları vb.) ve binalardan toplanan enerji verilerini MES altyapısı üzerinde birleştirerek; hem operasyonel hem de stratejik düzeyde enerji performansını yönetmeyi mümkün kılar. Böylece enerji, sadece “fatura kalemi” olmaktan çıkar; optimize edilebilir bir üretim parametresi haline gelir.

MES Enerji Yönetimi Modülü Nedir, Neden Kritik Bir Fonksiyondur?

Enerji Yönetimi Modülü, elektrik, doğal gaz, su, buhar, basınçlı hava gibi farklı enerji türlerinin; üretim sahasındaki sayaç, alt sayaç, sensör ve otomasyon sistemlerinden gerçek zamanlı olarak toplanması, bu verilerin iş emirleri, hatlar, ürünler ve vardiyalarla ilişkilendirilmesi ve analiz edilebilir bilgiye dönüştürülmesini sağlayan bir MES bileşenidir.

Amaç yalnızca tüketimi görmek değil; “hangi ürün, hangi hat, hangi vardiya ne kadar enerji tüketiyor?”, “enerji yoğun kayıplar nerede oluşuyor?” ve “hangi iyileştirme aksiyonu, ne kadar enerji tasarrufu sağladı?” sorularına net yanıt verebilmektir.

Enerjiyi görünür kılmak: Sayaçtan MES ekranına uzanan zincir

Pek çok tesiste enerji tüketimi, yalnızca aylık fatura veya ana sayaç seviyesinde takip edilir. Bu yaklaşım, “tesisin toplam tüketimini” gösterir fakat hangi hattın, prosesin veya cihazın bu tüketimin ne kadarını yaptığını açıklamaz.

Centra MES Enerji Yönetimi Modülü ile:

• Ana sayaç ve alt sayaçlar sistemle entegre edilir,
• Makine, hat, bina ve yardımcı tesis bazlı enerji tüketimi ayrıştırılır,
• Enerji tüketimi zaman, vardiya ve iş emri ekseninde detaylandırılır,
• Enerji yoğun noktalar ve anomali gösteren alanlar hızla tespit edilir.

Böylece işletme, enerji tüketimini tahminlerle değil, somut ve detaylı veriyle yönetmeye başlar.

MES ile entegre yapıda enerji verisinin bağlama oturtulması

Enerji verisinin tek başına anlamı sınırlıdır; gerçek değer, bu verinin üretim miktarı, iş emri, ürün, hat ve kalite verileriyle birleştiğinde ortaya çıkar. Üretim Yürütme Sistemi (MES), tam da bu entegrasyonu sağlayan kritik platformdur.

Centra MES Enerji Yönetimi Modülü, enerji tüketim verisini:

• Üretilen adet ve tonaj,
• OEE ve hat verimliliği,
• Hurda oranı ve yeniden işleme miktarları,
• Vardiya, operatör ve ürün grupları

ile ilişkilendirerek, “sadece ne kadar enerji tüketildiğini” değil, bu enerjinin ne kadar verimli kullanıldığını ortaya koyar.

Centra MES Enerji Yönetimi Modülü ile Verimlilik ve Sürdürülebilirlik

Centra’nın Üretim Yürütme Sistemi MES Enerji Yönetimi Modülü, şirketlerin hem operasyonel maliyetlerini düşürmelerine hem de sürdürülebilirlik ve karbon ayak izi hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlayan kapsamlı bir çözüm sunar.

Gerçek zamanlı enerji izleme ve performans göstergeleri

Enerji yönetiminde en kritik ihtiyaçlardan biri, tüketimi yalnızca geriye dönük faturalardan değil, anlık olarak görebilmek ve olağan dışı durumlara hızlı müdahale edebilmektir.

Centra MES Enerji Yönetimi ile:

• Hat, makine, bina veya tesis bazlı anlık tüketim değerleri izlenebilir,
• Önceki dönemlere göre karşılaştırmalı grafikler oluşturulabilir,
• Pik (peak) tüketim zamanları ve talep profilleri analiz edilebilir,
• Enerji yoğun prosesler ve vardiyalar görsel panolarla takip edilir.

Bu yapı, özellikle talep yönetimi, pik yük kontrolü ve sözleşme gücü optimizasyonu gibi alanlarda önemli tasarruf fırsatları sunar.

Hat, ürün ve iş emri bazında enerji maliyeti

Enerji maliyetini “toplam fatura” düzeyinde bilmek, maliyet yönetimi için yetersizdir. Rekabetçi bir üretim yönetimi; “ürün başına, hatta iş emri başına enerji maliyeti nedir?” sorusuna yanıt arar.

Centra’nın Enerji Yönetimi çözümü, MES verisiyle entegre çalışarak:

• Ürün veya ürün ailesi bazında birim enerji tüketimini (kWh/adet, kWh/ton vb.),
• Hat ve tesis bazında enerji yoğunluğunu,
• İş emri veya müşteri siparişi bazında enerji maliyetini,
• Hurda ve yeniden işleme nedeniyle kaybedilen enerji miktarını

raporlayabilir. Bu sayede, fiyatlandırma, teklif hazırlama ve iyileştirme projelerinde enerji maliyeti parametresi etkin biçimde kullanılabilir.

Alarm ve uyarılar ile enerji kayıplarına anında müdahale

Enerji yönetimi sadece analiz ve raporlamadan ibaret değildir; aynı zamanda kritik durumlarda anlık uyarı üretebilen bir yapıyı da gerektirir.

Centra Üretim Yürütme Sistemi MES Enerji Yönetimi Modülü, Alarm & Uyarı Yönetimi fonksiyonlarıyla entegrasyon içinde çalışarak:

• Belirli bir hattın veya ekipmanın beklenmedik şekilde yüksek enerji çekmesi,
• Enerji tüketiminin belirlenen peak sınırını aşması,
• Boşta çalışan makinelerin gereksiz tüketim üretmesi,
• Yardımcı tesis ekipmanlarında (kompresör, kazan vb.) olağan dışı tüketim profilleri

durumlarında otomatik uyarı üretebilir. Böylece hem enerji kayıpları hem de olası ekipman arızaları erken aşamada fark edilir.

ISO 50001 ve yasal gerekliliklere uyum desteği

Enerji yönetimi, yalnızca iç verimlilik hedefleri için değil; ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi ve ilgili yasal mevzuatlara uyum için de giderek daha önemli hale geliyor.

Centra MES Enerji Yönetimi Modülü:

• Enerji performans göstergelerinin (EnPI) düzenli takibini,
• Enerji performans temel çizgilerinin (EnB) oluşturulmasını,
• İyileştirme projelerinin öncesi/sonrası etkilerinin raporlanmasını,
• Denetimlerde ihtiyaç duyulan detaylı enerji tüketim kayıtlarının sunulmasını

destekleyerek işletmelere ISO 50001 süreçlerinde güçlü bir dijital altyapı sağlar.

Karbon ayak izi, sürdürülebilirlik ve kurumsal raporlama

Şirketler için enerji yönetimi, giderek daha fazla karbon ayak izi ve ESG (Environmental, Social, Governance) raporlamaları ile bağlantılı hale geliyor. Elektrik ve yakıt tüketimi, doğrudan sera gazı emisyonlarının temel belirleyicisidir.

Centra’nın Enerji Yönetimi Modülü ile:

• Enerji tüketimi, emisyon faktörleri ile çarpılarak CO₂ eşdeğeri emisyonlar hesaplanabilir,
• Hat, ürün ve tesis bazında karbon yoğunluğu analiz edilebilir,
• Enerji verimliliği projelerinin karbon ayak izi azaltım etkisi raporlanabilir,
• Kurumsal sürdürülebilirlik raporları için güvenilir veri altyapısı oluşturulabilir.

Böylece enerji yönetimi, yalnızca maliyet değil; marka değeri ve kurumsal itibar açısından da stratejik bir araç haline gelir.

Centra ile enerji odaklı dijital dönüşüm yolculuğu

Dijital dönüşüm projeleri çoğu zaman üretim verimliliği, kalite ve izlenebilirlik odaklı başlasa da, enerji yönetimi boyutu eklendiğinde çok daha yüksek katma değer sağlar. Centra’nın Enerji Yönetimi Modülü, Üretim Yürütme Sistemi MES ekosisteminin doğal bir parçası olarak:

• Enerji tüketimini üretim verisiyle entegre eder,
• Şeffaf, karşılaştırılabilir enerji performans göstergeleri sunar,
• Tasarruf projelerini veriyle kanıtlanabilir hale getirir,
• Sürdürülebilir ve rekabetçi bir üretim modeli için stratejik altyapı oluşturur.

Siz de enerji maliyetlerinizi kontrol altına almak, sürdürülebilirlik hedeflerinize veriyle desteklenmiş bir yol haritası çizmek ve fabrikanızı enerji verimliliği odaklı dijital dönüşüm yolculuğuna taşımak istiyorsanız; Centra’nın Üretim Yürütme Sistemi MES Enerji Yönetimi Modülü çözümünü detaylı olarak inceleyerek bugünden aksiyon almaya başlayabilirsiniz.